De zonde van hoogmoed
(Lees eerst deel 1 van "De zonde van hoogmoed")
De zonde van hoogmoed - Hoe hoogmoed te werk gaat
Door de levens van deze twee mensen te beschouwen, kunnen wij leren hoe de zonde van hoogmoed in onze eigen levens aan het werk kan zijn. Aan de ene kant erkende Nebukadnessar niet wat God hem gegeven had, in dit geval de troon waarop hij zetelde. Hij gaf alleen zichzelf alle eer voor zijn succes en zo vergrootte hij zijn zonde door God te beroven van de glorie die Hem toekwam. Aan de andere kant was Belsassar zo arrogant en dwaas om de God van het universum moedwillig te beledigen en te provoceren. Hij ontheiligde de gouden en zilveren bekers die aan God waren toegewijd door deze in een dronken orgie te gebruiken, en dat terwijl hij wist hoe de Heer zijn grootvader nog niet zo lang geleden had vernederd.1
Uit deze twee voorbeelden kunnen we zien hoe hoogmoed onze kijk op de realiteit kan vertekenen. Hoogmoed moet feitelijk de waarheid benevelen, eenvoudig omdat de waarheid vaak zeer vernederend is. Dat is tegengesteld aan de zonde van hoogmoed. Nebukadnessars trots bedroog hem en liet hem iets denken wat niet waar was: hij geloofde dat hij het grote Babylonische rijk met zijn eigen wijsheid en zijn eigen macht had opgebouwd, terwijl het in feite God was die "de hele mensheid [heeft] gemaakt, die hij over de hele aarde heeft verspreid; voor elk volk heeft hij een tijdperk vastgesteld en hij heeft de grenzen van hun woongebied bepaald".2
Koning Sanherib, de koning van Assyrië, had precies hetzelfde probleem. Hij gaf zichzelf de eer voor zijn overwinningen en in zijn hart zei hij: "Op eigen kracht heb ik dit gedaan, in mijn grote wijsheid – want ik ben wijs! Ik heb grenzen verlegd en volken geplunderd, door mijn macht heb ik hen in het stof doen bijten. Zoals iemand een vogelnest vindt, zo vond ik de rijkdom van die volken, en zoals iemand verlaten eieren verzamelt, zo nam ik heel de aarde in mijn handen. Er was niemand meer die zijn vleugels bewoog of die zijn snavel opende om te tjilpen."3 Maar Sanherib had zijn succes aan God te danken: God koos er voor om hem te gebruiken om Zijn gerechtvaardigde verontwaardiging over enkele goddeloze naties te voltrekken. Maar Sanherib gaf God niet de eer die Zijn naam toekwam. In plaats daarvan verheerlijkte hij zichzelf en beledigde hij God, precies zoals Belsassar had gedaan. En net als in het geval van Belsassar kostte dit Sanherib het leven. De Heer verkondigde: "Wee Assyrië, gesel van mijn toorn, stok waarmee ik in mijn woede sla. Je koning zend ik naar een goddeloos volk, ik stuur hem af op het volk dat mij tergde, om te plunderen en te roven en buit te behalen, en hen te vertrappen als vuil op straat. Maar zo heeft hij dat niet bedoeld, hij heeft iets anders in de zin, hij streeft naar de ondergang van talloze volken...[hij] zal [...] de koning van Assyrië straffen om zijn hoogmoedige houding en trotse blik."4 God toonde Zijn ontzagwekkende macht door in één nacht 185.000 Assyrische strijders te vernietigen. Sanherib vluchtte in doodsangst naar zijn hoofdstad Ninevé, waar hij in de tempel van zijn afgod Nisroch werd vermoord.
Belsassar had ook te lijden onder een vertekende perceptie van de realiteit. Zijn trots gaf hem een vals gevoel van veiligheid. Hij voelde zich veilig op zijn troon, achter zijn hoge muren; veilig genoeg om de God van het universum te bespotten! Maar het was dwaas van hem om te denken dat hij zichzelf kon verheerlijken in plaats van zijn Maker.
En zo zien we dat hoogmoed ons kan verblinden voor de realiteit van onze situatie. We zien ook dat hoogmoed ons tot nog ernstiger zonden tegen God kan leiden. Hoogmoed leidde Nebukadnessar ertoe om God van de heerlijkheid te beroven die Zijn naam toekwam, terwijl hoogmoed Belsassar er toe aanzette om God recht in Zijn gezicht te beledigen. Maar God staat niet toe dat Hij door een mens wordt bespot, noch staat Hij toe dat Hij door ons bestolen zal worden. "Vinden jullie dat een mens God mag bestelen? Toch bestelen jullie mij!...jullie zijn vervloekt en nogmaals vervloekt, en toch blijft het hele volk mij bestelen"5 en: "Vergis u niet, God laat niet met zich spotten: wat een mens zaait, zal hij ook oogsten."6
De zonde van hoogmoed - Een gevaarlijke vijand
De zonde van hoogmoed is zo'n gevaarlijke vijand eenvoudig omdat je tegen je Schepper wordt opgezet, en God is een vijand om te vrezen! "Trouwelozen! Beseft u dan niet dat vriendschap met de wereld vijandschap jegens God betekent? Wie bevriend wil zijn met de wereld [dat wil zeggen, wie er voor kiest om 'de begeerten van het lichaam, de begeerten van het oog, en de hoogmoed van het leven te omarmen'*], maakt zich tot vijand van God. Denk toch niet dat dit loze woorden zijn in de Schrift: ‘Hij die ons het leven gaf, maakt er vurig aanspraak op; maar de genade die hij schenkt is nog groter.’ Daarom staat er: ‘God keert zich tegen hoogmoedigen, maar aan nederigen schenkt hij zijn genade.’"7
* "Want alles wat in de wereld is – zelfzuchtige begeerte, afgunstige inhaligheid, pronkzucht –, dat alles komt niet uit de Vader voort maar uit de wereld" (1 Johannes 2:16), een wereld die net als Lucifer volkomen perfect werd geschapen, maar die sindsdien net als Satan van zijn Schepper God is afgedwaald en zijn eigen verfoeilijke levensgewoonten voor zichzelf heeft geschapen.
Lees nu deel 4 van "De zonde van hoogmoed"!
Voetnoten:
-
Daniël 5
-
Handelingen 17:26
-
Jesaja 10:13-14
-
Jesaja 10:5-7, 12b
-
Maleachi 3:8-9
-
Galaten 6:7
-
Jakobus 4:4c-6; zie ook Spreuken 3:34 (LXX)
Wat is jouw antwoord?
Ja, vandaag heb ik besloten om Jezus te volgen
Ja, ik ben al een volgeling van Jezus
Ik heb nog steeds vragen