Heb Uw naaste lief
Heb Uw naaste lief - Wat is de oorsprong van deze populaire uitdrukking?
"Heb Uw naaste lief" is een uitdrukking die door de jaren heen haast een cliché is geworden. Maar waar kwam deze vandaan, en wat betekent deze werkelijk? Hoe kunnen wij onze naasten, onze buren bijvoorbeeld, nog liefhebben in een tijd waarin we elkaar nauwelijks meer ontmoeten (door onze drukke levens en automatische garagedeuren) of hen slechts als vervelende afleidingen beschouwen vanwege hun blaffende honden of lawaaierige kinderen?
Heb Uw naaste lief - Het antwoord van Christus op godsdienstigheid
Toen de Farizeeën, de grootste godsdienstige groepering in die tijd, Jezus vroegen wat het hoogste gebod in de Wet was, antwoordde Jezus onder andere met "Heb Uw naaste lief" (zie Matteüs 22:36-40). Deze geestelijke leiders hadden het classificeren van de verschillende wetten en regels bijna tot een kunst verheven. Toen zij deze vraag stelden was hun doel dus om Jezus op de proef te stellen. Zijn antwoord legde hen het zwijgen op: "Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand. Dat is het grootste en eerste gebod. Het tweede is daaraan gelijk: heb uw naaste lief als uzelf. Deze twee geboden zijn de grondslag van alles wat er in de Wet en de Profeten staat".
Jezus vatte de volledige wet samen in deze twee uitspraken. Als wij de Heer onze God met heel ons hart, ziel en verstand liefhebben, dan is het liefhebben van onze naasten een natuurlijk gevolg hiervan. De vraag is dan: wie zijn onze naasten en hoe kunnen we van hen houden?
Laten we eens kijken wie volgens Jezus onze naasten zijn: "Jullie hebben gehoord dat gezegd werd: 'Je moet je naaste liefhebben en je vijand haten.' En ik zeg jullie: heb je vijanden lief en bid voor wie jullie vervolgen" (Matteüs 5:43).
Zijn onze naasten meer dan onze familie en buren? Zou het zomaar iemand in onze woonomgeving kunnen zijn of misschien wel bijna iedereen die we tegenkomen? Zouden onze vijanden ook onze naasten kunnen zijn? Jezus zegt dat dit zo is. Maar hoe kunnen we van iemand houden die zich haatdragend tegenover ons opstelt?
Wanneer wij God met heel ons hart, ziel, verstand en vermogen liefhebben, dan leren we geleidelijk te begrijpen dat alle mensen een onderdeel van Zijn schepping zijn. Zullen alle mensen naar de hemel gaan? Nee, maar dat is niet omdat God dat niet zou willen. Zijn Woord vertelt ons dat God wil dat iedereen gered wordt (1 Timoteüs 2:4). Het is dus duidelijk dat God ons allemaal als mogelijke kinderen beschouwt. Omdat Hij buiten onze tijdsrekening leeft en het einde van het begin kan onderscheiden, weet Hij ook wie voor Zijn redding zal kiezen en wie niet. Voor ons is dit het moment waar ons geloof om de hoek komt kijken. Het is niet aan ons om te weten wie voor Hem zullen kiezen en wie niet, maar we zijn wel geroepen om Zijn getuigen te zijn. Om die roeping te kunnen vervullen, moeten we anderen voldoende liefhebben om naar hun redding te verlangen, net zoals Hij dat doet.
Hier is het goede nieuws voor mensen die moeite hebben met dit principe: er staat nergens geschreven dat we onze naasten aardig hoeven te vinden!
Wat betreft het "hoe" van deze formule kunnen we ons tot de volgende woorden van de Apostel Paulus wenden. In Romeinen 13:8-10 zegt Paulus:
- "Wees elkaar niets schuldig, behalve liefde, want wie de ander liefheeft, heeft de gehele wet vervuld. Want: ‘Pleeg geen overspel, pleeg geen moord, steel niet, zet uw zinnen niet op wat van een ander is’ - deze en alle andere geboden worden samengevat in deze ene uitspraak: ‘Heb uw naaste lief als uzelf.’ De liefde berokkent uw naaste geen kwaad, dus de wet vindt zijn vervulling in de liefde."
Heb Uw naaste lief - Leer Jezus kennen
"Heb Uw naaste lief" is niet zo moeilijk als het op het eerste gezicht lijkt. Het betekent eenvoudig dat we anderen moeten respecteren en hun behoeften en verlangens net zo moeten waarderen als die van onszelf. Maar het volgen van dit gebod vereist waarschijnlijk de bovennatuurlijke hulp die God ons door middel van Christus kan bieden.
Hoe kunnen wij leren om van die vervelende buurman met de blaffende hond te houden, zeker als we hem niet eens aardig vinden? Misschien is het geheim wel de erkenning dat onze naaste, of het nu die buurman is, of de kassajuf in de plaatselijke supermarkt, of de vrijwilliger in de zondagsschool in de gemeente, iemand is die Gods liefde net zo zeer verdient als jij en ik. In de Statenvertaling van de Bijbel wordt Johannes 1:14 als volgt uitgedrukt:
- "En het Woord is vlees geworden, en heeft onder ons gewoond (en wij hebben Zijn heerlijkheid aanschouwd, een heerlijkheid als des Eniggeborenen van den Vader), vol van genade en waarheid."
Wat is jouw antwoord?
Ja, vandaag heb ik besloten om Jezus te volgen
Ja, ik ben al een volgeling van Jezus
Ik heb nog steeds vragen